"توگچه"، دانشجوی ۲۳ساله ترک‌تبار، جان سپرد، چون از خود شهامت مدنی نشان داد. او هنگام دفاع از دو دختر نوجوان در برابر پسران مزاحم جان خود را از دست داد. اینک هزاران نفر خواستار آن‌اند که به او نشان لیاقت آلمان اعطا گردد.
"توگچه آلبایراق" با شهامت تمام به صحنه یک منازعه وارد شد و بهای شهامت مدنی خویش را با جان خود پرداخت. برای بسیاری از مردم "توگچه" به نماد شهامت مدنی تبدیل شده است.
این دختر دانشجوی ۲۳ ساله در اغذیه‌فروشی‌ای در شهر اوفن‌باخ به کمک دو دختر نوجوانی شتافت که مورد مزاحمت چند پسر قرار گرفته بودند. در دعوایی که سپس درگرفت و در پارکینگ این اغذیه‌فروشی ادامه یافت، "توگچه" بر اثر ضربه مشت یکی از پسران به زمین افتاد و در حالت کوما فرو رفت. ویدئویی که این اغذیه‌فروشی در اختیار پلیس قرار داده چگونگی این رویداد را مستند ساخته است.
روز چهارشنبه گذشته (۲۶ نوامبر / ۵ آذر) پزشکان اعلام کردند که "توگچه" در مرگ مغزی به سر می‌برد. دو روز پس از آن بیست و سومین سالروز تولد "توگچه" بود. به خواست خانواده او دستگاه‌هایی که او را زنده نگاه داشته بودند خاموش شدند.
"توگچه" در زمان زندگی‌اش موافقت کرده بود که در صورت مرگ اعضای بدنش به بیماران نیازمند اهدا گردد. از این رو خانواده او نیز پذیرفتند که تیم پزشکان روز شنبه گذشته در کلینیک شهر اوفن‌باخ چند عضو بدن او را برای پیوند به بیماران بردارند.
یک کاربر توییتر می‌نویسد: «غم‌انگیز است که می‌بینیم انسان‌های جوانی مثل توگچه زندگی‌شان را از دست می‌دهند چون از خود شهامت مدنی نشان داده‌اند. روحش شاد!»
همدردی در شبکه‌های اجتماعی
از زمانی که اخبار مربوط به مرگ "توگچه" منتشر شدهاند، صدها نفر در شبکه‌های اجتماعی در بحث درباره او مشارکت کردهاند.
بیش از دو هفته از مرگ او در شامگاه ۱۵ نوامبر (۲۴ آبان) گذشته و هنوز هم بسیاری ابراز اندوه و تعجب می‌کنند.
در جریان یکی از بازی‌های فوتبال بوندس لیگا "هاریس سفروویچ"، بازیکن سوییسی تیم "اینتراخت فرانکفورت"، نشان داد که فوتبال فقط یک ورزش نیست. او پس از به ثمر رساندن یک گل در بازی برابر تیم "بوروسیا دورتموند"، خوشحالی خود را با نشان دادن زیرپیراهنی‌اش به نمایش گذاشت. بر این زیرپیراهنی نوشته شده بود: «توگچه = شهامت مدنی، فرشته، شجاعت، احترام.»
توجه رسانه‌ها به ماجرای غم‌انگیز "توگچه" مدام گسترده‌تر شده است. بسیاری از رسانه‌های ترکیه از ابراز همدردی‌هایی که با "توگچه" و خانواده‌اش می‌شود متاثر می‌شوند. یک آژانس خبری ترکیه نوشته است که افکار عمومی آلمان شوکه شده‌است. روزنامه "صباح" عنوان "یک دختر ترک شجاع در آلمان" را در صفحه اول خود زده است.
در روزنامه "ترکیه" می‌خوانیم: «سپاس توگچه، دوستت داریم.» حال روزنامه‌های آمریکا، استرالیا و آمریکای لاتین هم درباره شهامت مدنی دختر دانشجو مقاله نوشته‌اند.
نشان لیاقت آلمان برای "توگچه"؟
تا شامگاه اول دسامبر بیش از ۱۵۰ هزار نفر از سراسر دنیا با امضای یک پتیشن (عریضه) در پلاتفرم اینترنتی change.org درخواست کردهاند که به "توگچه" نشان لیاقت آلمان فدرال اعطا شود. این نشان به کسانی تعلق می‌گیرد که در زندگی روزمره از خود شهامتی ویژه نشان داده باشند.
پنج سال پیش نیز نشان لیاقت آلمان فدرال به "دومینیک برونر" اعطا شد. او مدیر یک شرکت در "ارگولدزباخ" در ایالت بایرن بود و در پی میانجی‌گری در یک دعوا جان خود را از دست داده بود.
پس از مرگ "توگچه" رئیس جمهور آلمان، یواخیم گاوک، به خانواده او تسلیت گفت. گاوک در نامه‌اش به خانواده آلبایراق نوشت: «این زن جوان لایق احترام و سپاسگزاری ماست. او همیشه سرمشقی برای دیگران خواهد بود. او در جایی که دیگران دیده فروبستند، از خود شهامت مدنی‌ای مثال زدنی نشان داد.» رئيس جمهور آلمان گفته است که دفتر او موضوع اعطای نشان لیاقت آلمان به "توگچه" را بررسی خواهد کرد.
پیام توگجه: نگاه کن چه اتفاقی می‌افتد
کای یوناس می‌افزاید که بهترین حالت آن است که کسی که خواهان دخالت در یک منازعه یا وضعیت خشونت‌بار است به تنهایی دست به عمل نزند، بلکه به دنبال متحدانی بگردد. با این همه اگر لازم به دخالت سریع در یک ماجرا بود، باید رو به قربانی کرد و عامل خشونت را نادیده گرفت.
یوناس می‌گوید، بهتر است طوری رفتار شود که انگار وضعیت خشونت‌بار وجود ندارد، برای مثال با این جمله خطاب به قربانی: «ما مدت‌هاست همدیگر را ندیده‌ایم.»
به گفته یوناس، هدف این است که بدین ترتیب از قربانی حفاظت شود و او را از وضعیتی که در آن گرفتار آمده خارج کنیم و به فضایی مطمئن ببریم.
یوناس اضافه می‌کند: «برای مثال می‌توان در اتوبوس یا قطار کنار دست قربانی نشست و با او سر صحبت را باز کرد تا سدی دیگر برای فرد مهاجم به وجود آورد.»
یوناس تاکید می‌کند که بیش از هر چیز مهم این است که مراقب قربانی باشیم چون اوست که دچار حالت فلجی می‌شود و نمی‌داند چه کند. اکثر کسانی که قربانی خشونت می‌شوند شوکه می‌شوند. آنها در میدان مغناطیسی فرد پرخاشگر زندانی می‌شوند و امکان این را ندارند که درباره گزینه‌های عمل خود بیندیشند و راه‌های فرار ممکن را شناسایی کنند.
استاد روانشناسی دانشگاه آمستردام توضیح می‌دهد: « مهم است که وقتی مداخله می‌کنیم، به قربانی نشان دهیم چه باید بکند؛ آن هم اینکه با ما بیاید و آن محیط و وضعیت را ترک کند. اشتباه است اگر بخواهیم در آنجا به بررسی وضعیت بپردازیم، این موجب تحریک خشونت بیشتر می‌شود و ممکن است خشونت چنان اوج بگیرد که پایان آن غیر قابل تصور شود.»
"توگچه" درگذشت، چون در دعوایی مداخله کرده بود؛ بدون مشت و خشونت. با وجود این، خشونت بالا گرفت و به مرگ او انجامید. ضارب احتمالی که ۱۸ ساله است به عمل خود اعتراف کرده و هم اکنون در زندان به سر می‌برد.
پلیس برای مدت‌ها به دنبال دو دختری می‌گشت که "توگچه" قصد داشته در دعوا به آنها کمک کند. این دو دختر شاهدان مهمی برای پلیس محسوب می‌شوند. در این میان پلیس از این دو دختر بازجویی کرده است. هویت این دو دختر مخفی نگاه داشته می‌شود تا جان آنان در امان باشد.
پس از مرگ "توگچه" رئیس جمهور آلمان، یواخیم گاوک، به خانواده او تسلیت گفت. گاوک در نامه‌اش به خانواده آلبایراق نوشت: «این زن جوان لایق احترام و سپاسگزاری ماست. او همیشه سرمشقی برای دیگران خواهد بود. او در جایی که دیگران دیده فروبستند، از خود شهامت مدنی‌ای مثال زدنی نشان داد.» رئيس جمهور آلمان گفته است که دفتر او موضوع اعطای نشان لیاقت آلمان به "توگچه" را بررسی خواهد کرد.
کای یوناس، استاد روانشناسی اجتماعی در دانشگاه آمستردام، به دویچه وله می‌گوید: «شهامت مدنی را می‌توان آموخت، اما یادگیری آن روندی درازمدت را در طول زندگی می‌طلبد.» به گفته یوناس، همیشه کسی که از خود شهامت مدنی نشان می‌دهد، با خطری مسلم روبرو می‌شود، اما این موضوع نباید دلیلی باشد برای اینکه افراد چشم خود را بر روی آنچه در اطرافشان می‌گذرد ببندند. یوناس می‌گوید: «آنچه توگچه انجام داده به طور فوق‌العاده‌ای شجاعانه بوده است. من بسیار برای آنچه او کرده، احترام قائل هستم.»
این استاد روانشناسی اجتماعی می‌گوید که فرمول خاصی درباره رفتار صحیح در چنین وضعیتی نمی‌توان نوشت. او می‌افزاید که استفاده از "مشت" برای نشان دادن قدرت بدنی لزومی ندارد. به گفته او، هر کس باید وضعیت و توانایی خود را بسنجد و ببیند چه کمکی می‌تواند بکند. برای نمونه ممکن است یک نفر نتواند در یک دعوا مداخله مستقیم کند، اما بتواند شاهد خوبی باشد یا پلیس را خبر کند و با بقیه مردم صحبت کند و دست به کاری بزند. او تاکید می‌کند که این هم می‌تواند شهامت مدنی باشد.
dw ثبت دامنه
|
منوی اصلی
نویسنده: 
